Người Hà Nội xưa vốn có nếp sống giản dị nhưng vô cùng tinh tế và thanh tao. Nét tinh tế, thanh nhã ấy không chỉ biểu đạt qua lối sinh hoạt, cách ăn nói mà còn thể hiện nhiều trong ẩm thực Hà Nội ngày Tết Ẩm thực Hà Nội ngày Tết bao gồm những gì? Một mâm cỗ đặc trưng của người Hà Nội xưa để cúng tiên sư trong đầu năm mới và ngày hóa vàng chí ít cũng phải có 4 bát, 4 đĩa tượng trưng cho tứ phía với các món ăn tinh tế về hình thức, chế biến cầu kì kĩ càng để tỏ tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên ông bà tổ tông và các chư vị đần. Bên cạnh đó cũng tả nguyện vọng một năm mới phong túc, sung túc. Gà luộc là món chẳng thể thiếu trong bất cứ một mâm cỗ cúng nào của người Hà Nội. Người Tràng An xưa rất khó tính khó nết trong việc chọn gà làm cỗ. Phải chọn gà ri lùn thì thịt mới ngon, mới dai, mới ngọt, chân gà phải vàng đẹp để mang lại may mắn cho gia chủ. Khi chọn gà lễ phải nhìn vào tướng con gà. Con nào mào đỏ, lông mượt mà đuôi vểnh lên thìa là gà tốt. Gà luộc vừa chín tới, chặt miếng rồi rắc lá chanh thái nhỏ lên. Người ta quan niệm thịt gà có tính lạnh, lá chanh có tính nóng. Hai thứ kết hợp là điều hòa âm dương. Gà luộc là món không thể thiếu trong mâm cỗ ngày TếtBánh chưng là món bánh truyền thống cũng chẳng thể thiếu trên mâm cỗ ngày tết. Một cái tết sẽ không trọn vẹn nếu thiếu màu xanh của bánh chưng. Bánh chưng xanh diễn đạt cho mặt đất với vạn vật sinh sôi. Bên cạnh đó bánh chưng cũng trình bày được chữ hiếu của người con đối với ba má chính bởi thế mới có phong tục dùng bánh chưng làm quà biếu lên cha mẹ. Thịt đông là món ăn ngon và chỉ có vào những ngày trời lạnh. Món ăn này có thể được làm từ thịt lợn, thịt gà nhưng ngon nhất là làm bằng thịt chân giò lợn. Các nguyên liệu được cho vào ninh nhừ và qua một đêm đã trở nên món thịt đông hết sức hấp dẫn. Dưa hành thường được nhắc đến như một món ăn kèm cùng bánh chưng xanh cũng như với một số món ăn khác gồm có thịt đông, thịt kho Tàu, thịt luộc…. Món ăn có vị chua, cay dịu nhẹ sẽ giúp chúng ta tận hưởng được vị ngon của những món ăn khác mà không ngán cũng như giúp thân dễ tiêu hóa thức ăn. Không phải tình cờ mà món nem rán lại được rất nhiều du khách nước ngoài khen ngợi và không quên nhắc đến khi nói về ẩm thực Việt Nam. Đây là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm của người miền Bắc trong những dịp lễ Tết. Nem rán – món ngon nổi danhCách làm chả nem này không đơn giản như những món gỏi cuốn thường ngày, mà phải chuẩn bị và trộn nhân theo tỉ lệ xác thực nem mới ngon. Bánh đa nem phải dai, mềm thì khi rán nem mới không vỡ. Nem rán chín vàng màu cánh gián, giòn tan ăn cùng nước mắm pha tỏi ớt, rau sống, dưa góp là hoàn hảo nhất. Canh măng được nấu bằng thịt chân giò hoặc sườn và măng lưỡi lợn hoặc măng khô. Để sơ chế măng lưỡi lợn mà một việc hết sức cầu kỳ. Phải ngâm măng, luộc măng cho đến khi măng mềm và nước luộc trong vắt. Phải ngâm măng đến mấy ngày. Có thể nói cá trắm kho là một trong những món ăn tạo nên điểm khác biệt, khó lẫn của người Hà Nội với người dân ở nơi khác khi đón Tết. Cá trắm kho trong mâm cỗ Tết cựu truyền là cá trắm đen (trắm cỏ), không phải trắm trắng. Cá trắm kho là nét dị biệt trong ẩm thực Hà Nội ngày Tết Cá trắm đem ướp riềng, xả, ớt kho cùng nước chè xanh, nước dừa và mỡ gà đến khi rắn lại, bỏ nguyên khúc ra đĩa trông rất quyến rũ. Nồi cá kho thơm quyến rũ, tỏa hơi nghi ngút đưa cơm trong cái rét ngọt của miền Bắc sang xuân. Văn hóa ẩm thực cao nhã và tinh tế của người Hà Nội, biểu đạt khá rõ nét trong cách đun nấu, chuẩn bị mâm cỗ Tết ngày trước. Do đó, ẩm thực Hà Nội ngày Tết xưa lúc nào cũng phong phú và chứa đầy tinh túy. Người Hà thành cũng rất linh hoạt, thay đổi thực đơn ngày Tết để những món ăn được đồng điệu với thời tiết, đất trời mà khiến người thưởng thức không thấy chán. Nhìn vào mâm cỗ ngày Tết, người ta cũng biết được sự khéo, giỏi thu vén, sắp đặt của người đứng bếp.
