Trong thời đại số, việc sử dụng công nghệ để gìn giữ những giá trị văn hóa và lịch sử đang ngày càng trở nên thông dụng. Thuật ngữ “Số hóa địa chỉ đỏ” được nhiều nơi và các cấp chính quyền áp dụng để chỉ quá trình này, không chỉ giúp duy trì các di tích và cổ vật lịch sử mà còn giúp chúng ta quảng bá và ca ngợi những giá trị văn hóa mà không sợ chúng bị quên lãng theo thời gian. I. Định nghĩa “Số hóa địa chỉ đỏ” “Số hóa địa chỉ đỏ” là việc biến đổi thông tin, tài liệu và hình ảnh liên quan đến các địa điểm lịch sử của cuộc Cách mạng Kháng chiến thành dữ liệu số, giúp việc quản lý, bảo quản và phân phối trên internet trở nên thuận lợi hơn. Những địa điểm này thường được nhận biết là di tích lịch sử cấp quốc gia hoặc đô thị, đánh dấu các sự kiện trọng đại trong lịch sử đấu tranh của quốc gia. Trong năm 2023, việc số hóa đã diễn ra tại nhiều di tích quan trọng, không chỉ phục vụ cho việc học hỏi của khách tham quan mà còn giúp cư dân địa phương tiếp cận thông tin một cách thuận lợi. Quá trình này không cần thiết phải có công nghệ cao siêu hay chi phí đắt đỏ; việc tạo mã QR cho một địa điểm cũng là một bước trong quá trình số hóa. II. Ví dụ về việc số hóa địa chỉ đỏ 2.1 Sáng kiến số hóa địa chỉ đỏ ở Hà Nội Ngày nay, chỉ cần một smartphone, cư dân và du khách có thể quét mã QR để tìm hiểu về các di tích lịch sử. Sáng kiến số hóa ở Hà Nội đã hoàn tất giai đoạn đầu, với việc tích hợp công nghệ ảnh 360 độ vào các di tích, tạo nên một trải nghiệm thực tế ảo sinh động. Việc số hóa 322 địa chỉ đỏ đã làm cho thông tin và hình ảnh trở nên đồng bộ, làm cho việc bảo quản và quảng bá di sản văn hóa của Thủ đô dễ dàng hơn. Công nghệ thực tế ảo và mã QR đã giúp du khách tham quan và khám phá các di tích lịch sử một cách toàn diện và chi tiết ngay trên thiết bị di động của mình. 2.2 Dự án vẽ số hóa di sản văn hóa Bắt đầu từ năm 2017, dự án này do một nhóm sinh viên yêu hội họa và muốn tìm hiểu sâu hơn về lịch sử và văn hóa Việt Nam khởi xướng. Họ đã dùng nghệ thuật vẽ để ghi chép và bảo tồn những giá trị di sản quý báu. Sau hơn năm năm, nhóm đã chuyển đổi số hóa các địa điểm lịch sử và cảnh đẹp quan trọng của Việt Nam. Khi chuyển thành dữ liệu số, những bức vẽ này đã được cải thiện về chất lượng hình ảnh đáng kể. Điều này không chỉ làm cho việc lưu trữ và chia sẻ trên mạng xã hội thuận tiện hơn mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận cho du khách quốc tế và trở thành nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ trong việc tìm hiểu và yêu thích lịch sử quốc gia. 2.3 Chương trình số hóa địa chỉ đỏ ở Đà Nẵng Năm 2023, Thành Đoàn Đà Nẵng đã tổ chức lễ khánh thành dự án “Số hóa địa chỉ đỏ”, một sáng kiến nhằm quảng bá và gìn giữ di sản văn hóa, đồng thời thúc đẩy du lịch cộng đồng. Trong Tháng Thanh niên, Thành Đoàn đã thực hiện số hóa 74 trong số 86 địa điểm lịch sử và văn hóa nổi bật ở Đà Nẵng. Mục đích là phổ biến thông tin qua internet và mạng xã hội, sử dụng công nghệ thông tin để số hóa và tích hợp thông tin vào mã QR, được dán ở các cơ quan, đơn vị, và trường học trên địa bàn. Dự án cũng bao gồm việc tạo các bài giới thiệu về các di tích, chuyển đổi chúng thành dữ liệu số và tích hợp vào mã QR đa ngôn ngữ. III. Những lợi ích từ việc chuyển đổi số các địa điểm lịch sử Trong thời đại số, việc tích hợp công nghệ vào lĩnh vực du lịch bằng cách Số hóa địa chỉ đỏ có giá trị lịch sử đang dần trở thành xu hướng tất yếu. Các điểm tích cực từ việc này bao gồm: - Phát huy giá trị di sản văn hóa: Số hóa các địa điểm lịch sử không chỉ là bước tiến trong việc bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự đổi mới trong việc áp dụng công nghệ thông tin, góp phần phát triển du lịch thông minh. - Truy cập thông tin dễ dàng: Số hóa giúp thông tin về di tích được truy cập nhanh chóng, chính xác qua mạng, thu hút du khách trong và ngoài nước khám phá văn hóa, lịch sử Việt Nam. - Bảo vệ di tích: Số hóa là biện pháp bảo quản hiệu quả, giúp di tích tránh được những tổn thất do thời gian và môi trường, đồng thời quản lý dễ dàng hơn. - Cập nhật thông tin linh hoạt: Số hóa thông tin giúp quản lý, cập nhật dữ liệu di tích nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và công sức. - Thúc đẩy khám phá di sản: Số hóa giúp người trẻ, học sinh tiếp cận thông tin lịch sử, khơi dậy hứng thú học hỏi, khám phá di sản văn hóa một cách đa dạng, sáng tạo. IV. Điểm đến hiện tại của việc số hóa di tích Hiện nay, việc số hóa đang được thực hiện rộng rãi, hỗ trợ giáo dục, giúp thanh niên tiếp cận thông tin di tích thuận lợi. Các tỉnh đã hướng dẫn thực hiện dự án số hóa trên toàn quốc. Các tỉnh đã triển khai số hóa di tích, nâng cao nhận thức văn hóa. Trong “Tháng Thanh niên” 2023, Đoàn Đắk Lắk đã chú trọng số hóa toàn diện, khẳng định vai trò của giới trẻ. Bốn địa điểm lịch sử quan trọng sẽ được số hóa tại tỉnh này, bao gồm: CaDa, Khu căn cứ kháng chiến Đắk Lắk, Bia Nam tiến và Tượng đài Mậu Thân 1968. Tại Bình Dương, các tổ chức Đoàn đã phát triển dự án số hóa di tích, như “Số hóa địa chỉ đỏ” tại Đình thần Dĩ An và khu lưu niệm Bàu Cây Trang. Quá trình số hóa đang mở rộng, với nhiều địa phương áp dụng công nghệ thông tin, AI và VR, mở ra cách tiếp cận mới cho di tích, hỗ trợ giáo dục và phát triển du lịch. Hy vọng thông tin này hữu ích cho việc nghiên cứu của bạn!
